Met de goedkeuring van het nieuw Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, dat sinds 1 mei 2019 in werking is getreden, is de regeling rond belangenconflicten zowel verstrengd als uitgebreid.
Tot voor de invoering van het nieuw Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen, gold de procedure omtrent belangenconflicten enkel voor BVBA’s en NV’s. Met het nieuwe wetboek heeft de wetgever beslist om de regeling te verruimen naar de VZW’s, stichtingen en coöperatieve vennootschappen.
De nieuwe regelgeving omtrent belangenconflicten geldt voor alle vennootschappen die nieuw zijn opgericht vanaf 1 mei 2019. Voor vennootschappen die vóór 1 mei 2019 zijn opgericht, treedt de nieuwe regelgeving in werking vanaf 1 januari 2020.
Wat is een belangenconflict?
U heeft een belangenconflict wanneer u zowel voor uw vennootschap als voor u zelf optreedt. Dit kan bijvoorbeeld zijn wanneer u een huurovereenkomst opmaakt met uw vennootschap voor het (gedeeltelijk) gebruik van uw woning door uw vennootschap, of wanneer u privé een wagen aankoopt van uw vennootschap, enz. Men staat er niet altijd bij stil, maar iedereen heeft vroeg of laat wel te maken met een belangenconflict.
Onthoudingsplicht
In het vorige wetboek diende een bestuurder of zaakvoerder in geval van een belangenconflict, zowel rechtstreeks als onrechtstreeks, enkel te melden dat er een belangenconflict aanwezig was. Ze moesten zich nog niet onthouden van de beraadslaging en stemming over het belangenconflict.
Met het nieuwe wetboek is er voor de bestuurders van een NV, BV of CV, die een belangenconflict hebben met de vennootschap een onthoudingsplicht ingevoerd. De bestuurder dient dus volgens het nieuwe wetboek zowel het conflict mede te delen, als zich te onthouden van de stemming en beraadslaging van het bestuursorgaan omtrent de verrichting waarbij een belangenconflict heerst.
In geval alle bestuurders van een vennootschap een belangenconflict hebben, zal enkel de algemene vergadering bevoegd zijn om over de desbetreffende verrichting te stemmen. Bij goedkeuring van de algemene vergadering, is het bestuur op haar beurt wel bevoegd om de verrichting uit te voeren.
Indien er in een vennootschap maar één bestuurder is en deze eveneens de enige aandeelhouder is, is de bestuurder wel bevoegd om te stemmen over de verrichting, maar dient het belangenconflict duidelijk vermeld te worden.
Formaliteiten
Voorafgaand aan de raad van bestuur, dient de bestuurder die een belangenconflict heeft het bestaan van het belangenconflict te melden. Vervolgens zal in de notulen van de raad van bestuur het belangenconflict opgenomen worden met de nodige toelichting en de eventuele risico’s van vermogensrechtelijke aard.
In geval er in een vennootschap slechts één bestuurder is en deze eveneens de enige aandeelhouder is, dient het belangenconflict volgens art. 5:77 WVV (BV) & art. 7:103 WVV (NV) opgenomen te worden in een bijzonder verslag. Bijkomend dient in het verslag de overeenkomst tussen de enige aandeelhouder en de vennootschap opgenomen te worden. Dit verslag of gedeelte van de notulen dient eveneens toegevoegd te worden aan het jaarverslag of in een stuk dat samen met de jaarrekening wordt neergelegd.
Nietigheid van de verrichting
De nieuwe regelgeving heeft ook tot gevolg dat elke belanghebbende de nietigheid van de besluitvorming omtrent het belangenconflict kan vorderen indien de regels niet werden nageleefd. Vóór de vernieuwing van het wetboek was enkel de vennootschap in staat om in deze situatie de nietigheid te vorderen.